جایگاه دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در نظام آموزش عالی کشور

به گزارش روابط عمومی دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد استان تهران غرب ، با حضور متخصصان و اساتید برجسته نظام آموزش عالی کشور و به همت دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، پنجمین وبینار از سلسله وبینارهای تخصصی مدیریت آموزش عالی در ایران با موضوع جایگاه دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در نظام آموزش عالی کشور روز 13 اسفندماه 1399 برگزار شد.

از جمله مباحث و موضوعاتی که در این وبینار بر وجود و ضرورت آن تاکید شد می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

ضرورت تشکیل سازمان اعتبارسنجی دانشگاه‌ها در کشور

انعقاد موافقتنامه با موسسات آموزش عالی مهارتی کشورهای آلمان، سویس و اتریش

نیاز ساختار علمی کشور به رویکرد جهاد علمی و مهندسی مجدد

جاری شدن آموزش های مهارتی در مراکز همجوار با صنعت و کار واقعی

اشتغال‌محور بودن آموزش‌ها در دانشگاه جامع علمی‌کاربردی

توجه به نقش مؤسسات آموزش عالی علمی کاربردی به عنوان بازوهای علمی و اجرایی دانشگاه و

تاکید بر آموزش نیروی انسانی متخصص با  مشارکت دستگاه های دولتی و غیردولتی به عنوان هدف برجسته دانشگاه جامع علمی کاربردی

جعفر توفیقی وزیر پیشین علوم در دولت اصلاحات در پنجمین وبینار از سلسله وبینارهای تخصصی مدیریت آموزش عالی در ایران با موضوع جایگاه دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در نظام آموزش عالی کشور به تفاوت فلسفه تاسیس این دانشگاه با سایر دانشگاه‌های کشور پرداخت و اظهارداشت: جنبه‌های مهارتی در برنامه‌های درسی این دانشگاه باید مورد توجه جدی برنامه‌ریزان باشد.

وی افزود: نقش مدرسان این دانشگاه در ارتقای کیفیت آموزش‌های علمی‌کاربردی بسیار جدی بوده و آنها باید دانش تخصصی و تجربه عملی را توام داشته باشند.

استاد دانشگاه تربیت مدرس یادآور شد: این دانشگاه در دوران شیوع کرونا، نمی‌تواند صرفا به آموزش‌های مجازی و از راه دور بسنده کند و باید از آموزش‌های ترکیبی استفاده کند. یکی از ضعف‌های اساسی که کل نظام آموزش عالی کشوراز آن رنج می برد، بحث کیفیت‌سنجی است که ضرورت دارد در کشور سازمان اعتبارسنجی به‌وجود آید و کیفیت دانشگاه ها نیز براساس آن رصد شود.

پیمان دانش‌کار آراسته، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه جامع علمی‌کاربردی، به سیاستهای این دانشگاه برای ‌کیفیت‌بخشی به آموزش‌های علمی‌کاربردی در پنج سال اخیر پرداخت و درخصوص تعطیلی مراکز دولتی و برخی مراکز فاقد استاندارد، اساسنامه مراکز، ارتقاء وضعیت مدرسان، توسعه دوره‌های کوتاه‌مدت، توسعه پژوهش و استارت‌آپ‌ها، برنامه‌های آتی و سند راهبردی دانشگاه نکات مبسوطی را بیان کردند. آمایش آموزش عالی مهارتی، ایجاد پایلوت و الگو برای آمایش استانی آموزش عالی مهارتی، تجمیع و تدوین آمایش آموزش عالی مهارتی در برش منطقه‌ای برای پاسخ‌گویی به نیازهای مهارتی هر منطقه، گسترش مراکز منطبق با ماموریت واحد متقاضی و وجود محیط کار، خوشه‌بندی رشته‌ها، حذف رشته‌های غیرمرتبط با ماموریت مراکز و واحد متقاضی، بازنگری بر برنامه‌های درسی و به‌روز رسانی آنها و تدوین و احصای مشاغل نوین از مهمترین اقدامات دانشگاه در پنج سال اخیر بوده است.

وی همچنین به تدوین برنامه‌ راهبردی اول و دوم دانشگاه، تدوین و تصویب چارت‌سازمانی واحدهای استانی، چابک‌سازی فرآیندها با تفویض برخی اختیارات به واحدهای استانی و حرکت به سمت خروج از تمرکزگرایی، حرکت در جهت اصلاح و بهبود فرآیندها و تغییر ساختار تشکیلاتی متناسب با نیازهای روز دانشگاه، تدوین برنامه‌های درسی جدید و بازنگری برنامه‌های موجود متناسب با نیازهای روز استانی، ملی و بین المللی، ساماندهی مدرسان علمی‌کاربردی، فراخوان جذب مدرس علمی‌کاربردی و جذب وسیع مدرسان خبره و تجربی، تولید محتوای درسی، کتب و محتوای الکترونیکی برای آموزش‌های مجازی، برگزاری آزمون‌های متمرکز دروس مشترک و برگزاری آزمون‌های متمرکز دروس عملی را از دیگر اقدامات دانشگاه در سالهای گذشته ذکر کردند.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در ادامه به تدوین، تصویب و پیگیری اساسنامه مراکز، تدوین، تصویب و پیگیری تکالیف و تعهدات واحدهای متقاضی در برابر دانشگاه، مرکز، مدرسان و دانشجویان، تعیین تکلیف مراکز وابسته به دانشگاه مطابق قانون، تعیین تکلیف مراکز وابسته به دستگاه‌های اجرایی براساس مصوبات نهادهای بالادستی، تعیین تکلیف مراکز غیرفعال، تعیین تکلیف مراکز دارای حکم نظارتی با توقف بیش از حد مجاز، راه‌اندازی مراکز جدید برحسب نیاز منطقه و استان، تدوین و به روز رسانی آیین‌نامه‌های مربوط به انتصاب و عزل روسای مراکز، شرح وظایف آنها، تکالیف و تعهدات واحد متقاضی در برابر رئیس مرکز، برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی و ارتقای روسا و سرپرستان مراکز، انعقاد موافقتنامه با موسسات آموزش عالی مهارتی کشورهای آلمان، سویس و اتریش، اخذ مجوز پذیرش دانشجوی بیگانه شهریه‌پرداز از وزارت علوم برای تعدادی از مراکز منتخب دانشگاه در سطح کشور، تدوین عناوین و محتوای برنامه‌های درسی به صورت دو زبانه، تسهیل اعزام دانشجویان علمی کاربردی برای دوره‌های 3، 6 و 9 ماهه به کشور آلمان، راه‌اندازی مرکز آموزش عالی علمی‌کاربردی در ایران توسط کشور آلمان به عنوان بخش دیگری از فعالیت‌های دانشگاه جامع در حوزه بین‌الملل اشاره کرد.

محمدتقی امانپور خبره آموزش‌های علمی‌کاربردی و عضو شورای برنامه‌ریزی آموزشی و درسی دانشگاه جامع بودند که سخنان خود را با نقد بر اینکه چرا دولت اختیارات سایر وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی، به جز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، را برای اجرای آموزش‌های علمی‌کاربردی حذف کرد، آغاز کرد. وی اشاره کرد: وجود این دستگاههای اجرایی هم در موضوع نیازسنجی کمک‌حال دانشگاه بود و هم در تامین امکانات و تجهیزات مورد نیاز آموزش‌ها. درست است که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نباید تصدی‌گری را رها کند، اما لازم است رویکرد علمی به این موضوع داشت.

آموزش عالی در کشور نیازمند آسیب‌شناسی است. هم وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و هم دانشگاه جامع باید به یک مدل توسعه پایدار برسند. تصمیمات باید پشتوانه علمی داشته باشد و منجر به هم‌افزایی و توانمندسازی دست‌اندرکاران دانشگاه جامع علمی کاربردی شود.

پیمان صالحی، معاون نوآوری و تجاری‌سازی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و معاون پیشین پژوهش و فناوری دانشگاه جامع علمی کاربردی، در مورد تأثیر دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در عرصه نوآوری، کارآفرینی و تجاری‌سازی و جایگاهی که می‌تواند در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به خود اختصاص دهد، سخن گفت. وی ضمن اشاره به حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از گسترش نظام نوآوری در کشور، تصویری از کلان برنامه‌های توسعه زیست‌بوم نوآوری را ارائه دادند. وی، مزیت‌های ویژه دانشگاه جامع علمی‌کاربردی را آموزش مهارت در مراکز جوار صنعت و کار واقعی، تنوع در حوزه فعالیت و انعطاف در شیوه‌های آموزشی و مقاطع تحصیلی، داشتن گستره جغرافیائی وسیع در کل کشور، وجود زیرساختهای مناسب در بخش خصوصی برشمرد.

وی همچنین به مسوولین و دست‌اندرکاران آموزش‌های علمی‌کاربردی، توصیه کرد، ایجاد مراکز نوآوری و رشد در جوار صنعت و رونق بخشی به فعالیت آنها، شبکه‌سازی واحدهای مکمل و همراستا در جهت رونق نظام نوآوری، جهت‌دهی استفاده از فضاهای کالبدی به حوزه نوآوری در سراسر کشور، حمایت از راه‌اندازی شتاب‌دهنده‌ها و نگاه ویژه به اولویت‌های کشور در حوزه‌های مختلف را در دستور کار خود قرار دهند.

‌اصغر کشتکار معاون پیشین دانشگاه جامع علمی‌کاربردی به این سوال پاسخ دادند که چرا در دولت‌های گذشته، طرح ادغام دانشگاه جامع علمی‌کاربردی با دانشگاه فنی و حرفه‌ای مطرح شد و شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو دانشگاه چیست و چرا اجرای طرح ادغام منتفی شد؟ وی با تأکید بر اشتغال‌محور بودن آموزش‌ها در هر دو دانشگاه جامع علمی‌کاربردی و دانشگاه فنی و حرفه‌ای به‌عنوان شباهتشان، اشاره ای به مطالعات تطبیقی و وضعیت آموزش‌های علمی‌کاربردی در سایر کشورها کرد و توضیحاتی درباره‌ی تفاوت‌های دانشگاه جامع علمی‌کاربردی در نوع آموزش‌ها، محیط آموزشی، مدرسان، ساختار اداری-مالی ارائه داد و به این سوال که چرا طرح ادغام این دانشگاه با دانشگاه فنی و حرفه‌ای محقق نشد و محقق نیز نخواهد شد، پرداخت.

غلامرضا کریمی‌نژاد رییس پیشین مؤسسه آموزش عالی علمی‌کاربردی جهاد کشاورزی و معاون پیشین پشتیبانی دانشگاه جامع علمی‌کاربردی به عنوان پنجمین سخنران وبینار درخصوص نقش موسسات آموزش عالی علمی‌کاربردی در بخش‌های تخصصی به‌ویژه کشاورزی توضیحاتی دادند. وی از تعطیلی مراکز آموزش علمی‌کاربردی دولتی اظهار تأسف کرد و بر ضرورت لغو مصوبه شورای عالی اداری در این خصوص تاکید کرد. وی دانشگاه جامع علمی‌کاربردی را در توسعه بخش‌های مختلف کشور به‌ویژه بخش کشاورزی بسیار موثر و مفید توصیف کرد.

اکرم اسمعیلی دبیر اجرایی این وبینار، در تشریح اهداف این وبینار گفت: دانشگاه جامع علمی‌کاربردی تنها متولی نظام آموزش عالی علمی‌کاربردی است که زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اداره می‌شود. هدف دانشگاه جامع، فراهم‌آوردن موجبات مشارکت سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی برای آموزش نیروی انسانی متخصص و مورد نیاز بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور می‌باشد، به نحوی که دانش‌آموختگان بتوانند برای فعالیتی که به آن‌ها محول می‌شود، دانش و مهارت لازم را کسب نمایند. با گذشت نزدیک به سه دهه از عمر این دانشگاه لازم است بررسی‌هایی در خصوص فلسفه وجودی این دانشگاه و مسائلی که این دانشگاه در دهه چهارم حیات خود با آنها مواجه است انجام شود.

وی ادامه داد: ضرورت‌ها و سوالاتی که این وبینار بر پایه آنها شکل گرفت عبارت بودند از اینکه: فلسفه تأسیس دانشگاه جامع علمی‌کاربردی چه بوده است؟ کدام مساله یا خلاء در نظام آموزش عالی موجب تأسیس این دانشگاه شد؟ آیا بعد از گذشت سه دهه، این خلاء برطرف شده است؟ دانشگاه جامع علمی‌کاربردی، چه دستاوردهایی برای نظام آموزش عالی ایران داشته است؟ وضعیت دانشگاه جامع علمی‌کاربردی ایران در مقایسه با دانشگاه‌های مشابه در جهان چگونه است؟ این دانشگاه در ده سال آینده با چه چالش‌ها، روندها و رخدادهای (داخلی و خارجی) مواجه خواهد بود؟ سناریوهای مطلوب برای ارتقای کیفیت دانشگاه جامع علمی‌کاربردی کدام‌اند؟ با توجه به تأثیر کرونا بر کل نظام آموزش عالی جهان و ایران، از آنجایی که بخش اعظمی از آموزش‌های کاربردی و مهارتی این دانشگاه، نیاز به حضور فیزیکی دانشجو در محیط کار واقعی، کارگاه‌ها و آزمایشگاهها دارد و ارائه آموزش‌های مجازی و از راه دور، امکان تجربه‌ عملی دانشجو را برای برخی رشته‌ها به سختی می‌تواند فراهم کند، نحوه ارائه مطلوب آموزش‌های علمی‌کاربردی چگونه است؟

وی در پایان موفقیت در برگزاری این وبینار را مرهون زحمات مسوولین دانشگاه جامع علمی‌کاربردی، سخنرانان وبینار و اساتید گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، خدایار ابیلی، استادتمام دانشگاه تهران و جواد پورکریمی استادیار دانشگاه تهران به‌عنوان دبیران علمی این وبینار دانست.

لازم به ذکر است برخی از خبرگزاری های مهم داخلی کشور چون خبرگزاری جمهوری اسلامی این وبینار را بازتاب دادند.

 مشاهده فیلم وبینار

ارزیابی وبینار(خواهشمند است با شرکت درارزیابی وبینار  ما را از نظرات ارزشمند خود بهره‌مند سازید(